Midlife
Een midlife crisis wordt voornamelijk geassocieerd met de egoïstische man die vreemdgaat, er vandoor gaat met een jongere vrouw, een nieuwe auto koopt en hernieuwde aandacht voor het uiterlijk heeft. Vrouwen kunnen echter net zo goed in een midlifecrisis komen. Snappen wat er gaande is, kan een deel van het leed bij de door midlife crisis getroffen persoon en zijn omgeving verzachten.
Je bent 45 en hebt het allemaal: een huis, kind, fijne partner en goede baan. En ineens sta je stil en besef je dat het leven aan je voorbij gevlogen is. Al je dromen van vroeger heb je niet waargemaakt en nu zit je vast in dit leven. Je voelt je verstikt, alsof je geen kant op kunt. Dit kan het begin zijn van een midlife crisis. Je bent niet de eerste die dit overkomt. Zo’n 25% van alle Nederlanders krijgt er mee te maken.
Wat is een midlife crisis?
Het leven van de mens kan opgedeeld worden in verschillende fases. Zo heb je die van baby, peuter, kind, puber en volwassene gevolgd door de midlife fase om te eindigen in senior. De midlife fase vindt ongeveer plaats tussen je 30ste en 60ste jaar. Iedere levensfase gaat gepaard met veranderingen en veranderingen confronteren de mens met zijn identiteit. Zo ook de midlife fase. Midlife is dus gewoon een levensfase van de mens, maar of het een crisisfase wordt verschilt per persoon. Het is een periode waarin mensen zich veelvuldig met de volgende vragen bezighouden:
- Wie ben ik?
- Wat is nu echt belangrijk?
- Wat maakt mij nu echt gelukkig?
- Heb ik mijn doelen wel verwezenlijkt?
- Is dit het nu?
Je maakt een balans op van je leven. Dit tezamen met het besef dat het leven eindig is en al voor de helft voorbij, kan een behoorlijke shock teweeg brengen. Met name als je tot het besef komt dat je niet de persoon bent die je had willen worden. Dat de doelen die je jezelf stelde toen je jonger was, niet hebt volbracht. De nummers ‘Als het vuur gedoofd is’ en de opvolger daarvan ‘Het regent zonnestralen’ van de band Acda en de Munnik zijn dé herkenningsliederen van iedere man of vrouw die tot deze nare ontdekking komt. Een midlife crisis heeft vaak te maken met de kloof van wat je zou willen zijn (in het leven en als mens) en wat en wie je werkelijk bent en kan zo’n twee tot tien jaar duren.
Mannen versus vrouwen
Een midlife crisis komt niet alleen bij mannen voor. Ook vrouwen kunnen er last van krijgen. Alleen de aanleiding tot de crisis verschilt. Volgens life coach Patrick Schriel kan bij mannen een verminderd libido aanleiding zijn voor een midlife crisis, wat ze vaak willen compenseren. De klassieke voorbeelden zijn mannen die ineens gaan flirten, vreemdgaan en een relatie aangaan met een veel jongere vrouw.
Bij vrouwen speelt de (naderende) overgang en geen kinderen meer kunnen krijgen een grote rol. Ook, wanneer de kinderen het huis uit zijn en ze op zoek moeten naar een nieuw doel, kan een aanleiding zijn voor een midlife crisis. Maar, de kans op een midlife crisis is het grootst als mensen (mannen en vrouwen) vast zitten in hun werk of in hun relatie.
Symptomen midlife crisis
Een midlifecrisis gaat gepaard met perioden van onrust, onvrede en een drang om veranderingen door te voeren in vaste patronen van werk, relatie en levensstijl. Veel voorkomende symptomen zijn:
- Het ontwikkelen van een nieuw levensdoel
- Heimwee naar vroeger
- Hernieuwde aandacht aan verschijning en uiterlijk
- Het nemen van ondoordachte beslissingen of riskante beleggingen en investeringen
- Aanschaffen van kostbare dingen (bijvoorbeeld een sportauto, sieraden of een boot)
- De behoefte om je af te zonderen of anderen, bijvoorbeeld vroegere vrienden, juist op te zoeken
- Ineens elke avond van huis zijn
- Nadenken over emigreren of plotseling een verre reis maken
- Je heil zoeken bij spirituele stromingen of sekten
- Toevlucht zoeken tot gevaarlijke activiteiten, alcohol, drugs of pillen om het gevoel van zinloosheid te verdrijven
- Een intense behoefte om die lang gekoesterde droom nu eindelijk te gaan verwezenlijken
Ontwrichting
Hoe heftig een midlife crisis is, verschilt per persoon. Van een milde vorm hebben veel mensen vaak niet eens door dat ze in een midlife crisis zitten. Maar een heftige midlife crisis kan ontwrichtende gevolgen hebben voor zowel de getroffen persoon zelf als zijn omgeving. Hij of zij kan het gevoel hebben dat het nu of nooit is. Alles eruit halen wat er nog in zit, zonder over de gevolgen of de gevoelens van anderen nadenken. Tevens komt het vaak voor dat de persoon in de midlife crisis zijn omgeving verwijt dat hij niet alles uit het leven heeft gehaald zonder bij zichzelf te rade gaan.
Een heftige midlifecrisis zet bestaande relaties onder druk, het risico tot onomkeerbare en foute besluiten groeit, financiële en emotionele schade ligt op de loer. Een midlife crisis kan ook gepaard gaan met een depressie.
Midlife crisis doorkomen
Een midlife crisis lijkt een nare periode, maar het kan een noodzakelijke fase zijn waar je een hoop van kunt leren. Net als iedere identiteitscrisis zul je er door heen moeten. Probeer tijdig de signalen te herkennen, zodat je snapt wat je doormaakt. Hoe moeilijk het op dat moment ook lijkt, is het belangrijk om met je omgeving te blijven communiceren. Door je volledig af te sluiten, neemt het risico op ondoordachte, destructieve beslissingen vaak toe.
En blijf een positieve insteek houden. Op deze manier kun je een midlife crisis gebruiken om op zoek te gaan naar de dingen die echt belangrijk voor je zijn. Stuur bij en voer veranderingen door die voor jou leiden tot meer zingeving van je bestaan. Kom je er zelf niet uit, dan is het wellicht verstandig om hulp te zoeken.
Midlife crisis voorkomen
De kans op een midlife crisis volledig uitsluiten, is lastig. Wat je wel kunt doen om het risico te verkleinen is gedurende je leven af en toe stil te staan en jezelf kritische vragen stellen. Ben ik gelukkig met mijn partner? Geeft mijn werk voldoening? Zijn er nog doelen die ik wil halen? Probeer tijdig bij te sturen, zodat je niet op je 50ste ineens lamgeslagen beseft dat je het leven aan je voorbij gevlogen is en je niet de persoon bent die je zou willen zijn.